1. Chấn thương sọ não là gì?

Chấn thương sọ não xảy ra khi vùng đầu bị một lực tác động hoặc chấn thương xuyên qua sọ gây tổn thương hộp sọ, mô não làm phá vỡ chức năng bình thường của não bộ. Ở Việt Nam nguyên nhân phần lớn chấn thương sọ não thường do tai nạn giao thông hoặc tại nạn trong lao động.

Các va chạm lên vùng não có thể gây chảy máu, rung động não, tụ máu bầm trong não tùy vào mức chấn thương nhẹ, vừa hay nặng và dẫn đến những hậu quả khác nhau. Trong khi những trường hợp nhẹ có thể chỉ làm bệnh nhân thay đổi tâm thần, ý thức còn lại đa phần sẽ gây hôn mê, chết não và nguy cơ tử vong rất cao.

Chấn thương sọ não là loạn chấn thương nguy hiểm có tỉ lệ tử vong rất cao

2. Nguyên nhân gây chấn thương sọ não

Những chấn thương vùng đầu là nguyên nhân dẫn đến chấn thương sọ não:

- Tai nạn giao thông bao gồm người lái xe và người đi bộ gây chấn thương sọ não và có tỉ lệ tử vong rất cao.

- Do ngã từ trên cao xuống như làm nơi công trình đang thi công, leo trèo, ngã từ trên lầu.

- Do trượt té: do đi đứng không cẩn thận, sàn nhà trơn, té cầu thang,...

- Do các cuộc đánh nhau, ẩu đả có sử dụng các hung khí gây sát thương cao.

- Bị vật nặng rơi trúng đầu hoặc bị đánh ở vùng đầu.

Nguy cơ mắc phải chấn thương sọ não

- Người điều khiển phương tiện giao thông trong quá trình say xỉn, sử dụng chất kích thích.
- Trẻ nhỏ đặc biệt dưới 4 tuổi.
- Người già yếu trên 75 tuổi.
- Người lao động không mặc đồ bảo hộ.

3. Triệu chứng chấn thương sọ não

Những dấu hiệu, triệu chứng chấn thương sọ não có xuất hiện ngay lập tức hoặc phát triển chậm sau tai nạn và phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của chấn thương đó.

Trường hợp chấn thương nhẹ:

- Bất tỉnh, mất ý thức trong thời gian ngắn.
- Quên, đau đầu.
- Rối loạn hành vi: lừ đừ, ngủ gà, vật vã, kích động la hét.
- Nôn ói.
- Nói không chính xác, nói những từ ngữ không liên quan.
- Hoa mắt hóng mặt, ù tai, mệt mỏi.

Trường hợp chấn thương vừa hoặc nặng:

- Đau đầu dữ dội.
- Chảy máu, sưng ở đầu.
- Hôn mê lâu.
- Nôn mửa nhiều.
- Co giật.
- Giãn đồng tử, nói lắp bắp.
- Suy nhược nặng, tê liệt.
- Bồn chồn, kích động.
- Chảy chất dịch trắng (thoát dịch não tủy ra ngoài).
- Chảy máu miệng, máu lỗ tai, sưng bầm hai hốc mắt.

Biến chứng chấn thương sọ não:

- Tổn thương hộp sọ phá vỡ cấu trúc não.
- Hôn mê sâu.
- Ảnh hưởng hệ thần kinh người bệnh có sống thực vật suốt đời.
- Tỉ lệ tử vong cao.

Người bị chấn thương sọ não nặng thường hôn mê bất tỉnh cần phải cấp cứu ngay

4. Điều trị chấn thương sọ não

Phương pháp chẩn đoán chấn thương sọ não

- Thăm khám triệu chứng lâm sàng: mắt, đồng tử, vết thương vùng đầu.
- Kiểm tra hô hấp, tuần hoàn.
- Đánh giá bệnh nhân theo thang điểm Glasgow.
- Chụp cắt lớp vi tính CT.
- Chụp X-quang sọ thẳng.

Phương pháp điều trị chấn thương sọ não

Tất cả trường hợp chấn thương sọ não dù nhẹ hay nặng đều cần nhanh chóng đưa bệnh nhân đến bệnh viện để được các bác sĩ kiểm tra.

- Chấn thương nhẹ cho bệnh nhân nằm nghỉ ngơi hoàn toàn, bác sĩ sẽ quan sát và điều trị làm mất các triệu chứng.

- Nếu có vết thương hở trên sọ não cần phải xử lí ngay tránh mất máu và nhiễm trùng.

- Trường hợp áp lực trong sọ não tăng và sưng não bệnh nhân sẽ được truyền tĩnh mạch Mannitol.

- Có khối máu tụ trong sọ não: cần can thiệp bằng phẫu thuật mở hộp sọ để loại bỏ cục máu đông.

- Bệnh nhân sau khi qua khỏi giai đoạn cấp tính sẽ được theo dõi điều trị phục hồi chức năng.

5. Phòng ngừa chấn thương sọ não

Một số biện pháp giúp phòng ngừa chấn thương sọ não:

- Đội mủ bảo hiểm khi lái xe mô tô cho cả trẻ em và người ngồi sau xe.

- Chấp hành nghiêm chỉnh luật lệ giao thông.

- Không lái xe khi đã uống bia rượu.

- Thắt dây an toàn khi lái ô tô.

- Mặc đồ bảo hộ và đảm bảo an toàn lao động.

- Tránh để đồ đạc lộn xộn trên sàn nhà, cầu thang.

- Lắp chắn cửa sổ, thanh vịn, lan can.

- Đặt thảm lâu chùi chân không trơn trượt trong nhà.

- Gọi ngay xe cấp cứu khi thấy bệnh nhân có dấu hiệu chấn thương sọ não.

Đội mũ bảo hiểm khi tham gia giao thông giúp phòng ngừa chấn thương sọ não